Το ινοαδένωμα είναι ο πιο συνήθης καλοήθης όγκος στο μαστό, και εμφανίζεται συνήθως σε γυναίκες ηλικίας 15 – 35 ετών. Συνήθως είναι μονήρες, αλλά σε ποσοστό 10 – 20% των περιπτώσεων μπορεί να υπάρχουν πολλαπλά ινοαδενώματα και στους δυο μαστούς.
Τα ινοαδενώματα έχουν άμεση σύνδεση με τις ορμόνες του γυναικείου φύλου, γι’ αυτό το μέγεθός τους μπορεί να μεταβάλλεται στη διάρκεια της περιόδου, συνήθως μεγαλώνουν στην κύηση και υποστρέφονται όσο μια γυναίκα προχωρά προς ή περνά στην εμμηνόπαυση.
Συνήθως η παρουσία των ινοαδενωμάτων διαπιστώνεται από την ίδια τη γυναίκα ή κατά την κλινική εξέταση, και είναι ευκίνητα, συμπαγή ογκίδια, με χαρακτηριστική υπερηχογραφική και μαστογραφική εικόνα.
Η οριστική διάγνωση του ινοαδενώματος γίνεται με βιοψία, που μπορεί να είναι είτε κυτταρολογική δια λεπτής βελόνης (FNA), είτε ιστολογική με λήψη ιστοτεμαχίου με αυτόματη συσκευή διαδερμικής βιοψίας (core biopsy).
Μερικά στοιχεία για τα ινοαδενώματα:
- Μπορούν να φτάσουν σε μέγεθος μέχρι και τα 10 εκατοστά (γιγαντιαία ινοαδενώματα).
- Τα νεανικά ινοαδενώματα, σε έφηβες κάτω των 18 ετών είναι συνήθως μονήρη και είναι πιο πιθανό να χρειαστούν χειρουργική αφαίρεση
- Τα σύνθετα ινοαδενώματα αποτελούν μια ιδιαίτερη κατηγορία, καθώς περιέχουν και άλλες υπερπλαστικές αλλοιώσεις όπως η σκληρυντική αδένωση ή η επιθηλιακή υπερπλασία. Τα ινοαδενώματα αυτά χρειάζονται αφαίρεση και ενδελεχή ιστολογική ανάλυση, ώστε να διαπιστωθεί η παρουσία ή όχι μιας ατυπίας.
- Ο καλοήθης φυλλοειδής όγκος είναι μια παραλλαγή των ινοαδενωμάτων, όπου υπάρχει υπερπλασία τόσο του επιθηλιακού όσο και του στρωματικού στοιχείου, ενώ μπορεί να εξαλλαγεί και σε κακοήθη φυλλοειδή όγκο
- Τα απλά ινοαδενώματα δεν συνδέονται άμεσα με εμφάνιση καρκίνου του μαστού στο μέλλον
- Ο καλοήθης φυλλοειδής όγκος είναι μια παραλλαγή των ινοαδενωμάτων, όπου υπάρχει υπερπλασία τόσο του επιθηλιακού όσο και του στρωματικού στοιχείου, ενώ μπορεί να εξαλλαγεί και σε κακοήθη φυλλοειδή όγκο
- Τα απλά ινοαδενώματα δεν συνδέονται άμεσα με εμφάνιση καρκίνου του μαστού στο μέλλον
Η απλή απεικονιστική και κλινική παρακολούθηση, ώστε να διαπιστωθεί αν μεταβάλλονται σε σχήμα, μορφολογία ή μέγεθος, είναι συνήθως αρκετή για τα ινοαδενώματα, αφού βέβαια έχει διασφαλιστεί η διάγνωσή τους.
Η χειρουργική αφαίρεση επιβάλλεται σε περιπτώσεις που υπάρχει υπόνοια κακοήθειας στη βιοψία, όταν το μέγεθός τους ξεπερνά τα 2-3cm ή αυξάνεται με γρήγορο ρυθμό (>20% σε έξι μήνες), όταν προκαλείται αισθητική παραμόρφωση του μαστού, ή, τέλος, όταν η ασθενής δεν επιθυμεί να ακολουθήσει το απαραίτητο πρωτόκολλο παρακολούθησης.