Η ινοκυστική μαστοπάθεια – ή καλύτερα η ινοκυστική εξαλλαγή του μαστού – είναι μια συχνή, καλοήθης πάθηση των μαστών που αποτελεί μια φυσιολογική παραλλαγή της σύστασης του μαστού. Είναι ιδιαίτερα συχνή στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, με ποσοστό εμφάνισης από 30 – 50%.
Γιατί εμφανίζεται η Ινοκυστική Μαστοπάθεια;
Η αιτιολογία της ινοκυστικής μαστοπάθειας είναι εν γένει άγνωστη. Μέχρι στιγμής δεν έχουν βρεθεί γονιδιακοί ή βιολογικοί παράγοντες που να σχετίζονται με την εμφάνισή της. Το πιθανότερο και ευρύτερα αποδεκτό σενάριο είναι πως η ινοκυστική μαστοπάθεια οφείλεται σε διαταραχές των ορμονών του κύκλου, και ειδικότερα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης, αλλά και σε άτυπη ανταπόκριση του μαζικού αδένα στις ορμονικές αυτές αλλαγές.
Πως εμφανίζεται η Ινοκυστική Μαστοπάθεια;
Το συχνότερο σύμπτωμα που αναφέρουν οι γυναίκες με ινοκυστική μαστοπάθεια είναι πόνος ή ευαισθησία στο μαστό, που μπορεί να μεταβάλλεται ή να χειροτερεύει στην ωορρηξία και μέχρι την περίοδο. Η κλινική εξέταση του μαστού συνήθως δεν συνοδεύεται από ιδιαίτερα ευρήματα, αλλά μπορεί οι μαστοί να εμφανίσουν ανώμαλη υφή, με μαλακές και υπόσκληρες περιοχές διάχυτα και στους δυο μαστούς.
Στην Ψηφιακή Μαστογραφία μπορεί να εμφανίζονται συμπαγείς αλλοιώσεις όπως κύστεις, περιοχές ίνωσης ή και αποτιτανώσεων διάσπαρτα στους μαστούς. να εμφανίζεται υπό μορφή κύστεων, ίνωσης και αποτιτανώσεων, πολλαπλών συρρέουσων ή διασκορπισμένων.
Τις περισσότερες φορές, η μαστογραφία δεν επαρκεί για την ακριβή διάγνωση, και συμπληρωματικά γίνεται υπερηχογράφημα μαστών, με αντίστοιχα ευρήματα. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που τα ευρήματα είναι αμφιλεγόμενα, μπορεί να απαιτηθούν επιπρόσθετες εξετάσεις (Τομοσύνθεση Μαστού ή Μαγνητική Μαστογραφία) για τον απεικονιστικό χαρακτηρισμό των αλλοιώσεων και τον αποκλεισμό ενδεχόμενης κακοήθειας.
Αυξάνει η Ινοκυστική Μαστοπάθεια την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου στο μαστό;
Οι μικροσκοπικές αλλοιώσεις που συνοδεύουν την Ινοκυστική Μαστοπάθεια μπορεί να εκτείνονται από μη υπερπλαστικές αλλοιώσεις όπως οι κύστεις, η απλή αδένωση και η ίνωση έως υπερπλαστικές αλλοιώσεις όπως η σκληρυντική αδένωση, η επιθηλιακή υπερπλασία των πόρων (με/χωρίς ατυπία), η ακτινωτή ουλή, η άτυπη λοβιακή υπερπλασία κ.α.
Έτσι, είναι σαφές ότι κάθε αλλοίωση που έχει ύποπτα χαρακτηριστικά στον απεικονιστικό έλεγχο και συνδέεται με ινοκυστική μαστοπάθεια πρέπει να διερευνηθεί με ιστολογική ταυτοποίηση. Η ιστολογική εξέταση είναι και αυτή που θα καθορίσει εν τέλει αν υπάρχει αυξημένος ή όχι κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού στο μέλλον και θα ανιχνεύσει τυχόν κακοήθεια. Συνεπώς, η απλή ινοκυστική μαστοπάθεια δεν αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού, εκτός εάν συνυπάρχει υπερπλαστική αλλοίωση που συνοδεύεται από ατυπία.
Πως αντιμετωπίζεται η ινοκυστική μαστοπάθεια;
Όπως αναφέρθηκε δεν πρόκειται για νόσο, αλλά περισσότερο για «αλλαγή» του μαστού που συνοδεύεται από συμπτωματολογία, οπότε δεν απαιτείται κάποια συγκεκριμένη θεραπεία.
- Σαν αρχική σύσταση προτείνεται η ισορροπημένη διατροφή με αποφυγή κατανάλωσης καφέ, τσαγιού, σοκολάτας, ανθρακούχων αναψυκτικών και τροφίμων που ευνοούν την κατακράτηση υγρών όπως οι αλμυρές τροφές.
- Για εντονότερα συμπτώματα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν απλά αναλγητικά, θερμά επιθέματα και χρήση στηθόδεσμου με επαρκή στήριξη που όμως να μην πιέζει ιδιαίτερα το μαστό. Επίσης, ως γενική συμβουλή υγείας του μαστού, προτείνεται η τακτική άσκηση, η αποφυγή του stress και το τακτικό πρόγραμμα ύπνου – έγερσης.
- Βελτίωση μπορεί να υπάρξει και με την προσθήκη στη δίαιτα τροφών πλούσιων σε Ω3 και Ω6 λιπαρά, βιταμίνης Ε και Β6, ενώ σε εξαιρετικές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται επιπρόσθετοι ορμονικοί χειρισμοί.
Αυτονόητο είναι πως κάθε ύποπτη αλλοίωση θα πρέπει να διερευνάται επαρκώς, και σε περίπτωση που τεθεί ένδειξη, να αντιμετωπίζεται αντίστοιχα.
