Κάθε χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνει τις φάσεις του σχεδιασμού, της προετοιμασίας, της νοσηλείας και της ανάρρωσης. Οι χειρουργικές επεμβάσεις στο μαστό ποικίλλουν σε διάρκεια και βαρύτητα και - όπως είναι λογικό - μια επέμβαση εκτομής ογκιδίου για καλοήθεια όπως το ινοαδένωμα έχει σαφώς μικρότερο διάστημα ανάρρωσης από μια μεγαλύτερη επέμβαση όπως η μαστεκτομή με άμεση αποκατάσταση του μαστού ή μια επέμβαση για καρκίνο του μαστού στην οποία θα γίνει λεμφαδενικός καθαρισμός της μασχάλης. Στο άρθρο αυτό θα βρείτε χρήσιμες πληροφορίες για το πώς μπορείτε να προετοιμαστείτε καλύτερα τόσο το χειρουργείο σας όσο και για την φάση της ανάρρωσης στο νοσοκομείο και το σπίτι.
Προεγχειρητική Εκτίμηση και Σχεδιασμός
Πριν από κάθε χειρουργική επέμβαση, κάθε ασθενής υποβάλλεται σε έναν εκτενή έλεγχο της γενικής υγείας και κατάστασής της, ώστε να διασφαλιστεί ότι το χειρουργείο θα γίνει με τον μικρότερο δυνατό κίνδυνο και ότι η ανάρρωση θα είναι ομαλή και πλήρης. Ο έλεγχος αυτός περιλαμβάνει:
- Εξετάσεις αίματος, που συμπεριλαμβάνουν τον έλεγχο της νεφρικής και ηπατικής λειτουργίας και τον έλεγχο της πηκτικότητας του αίματος
- Καρδιογράφημα και εξέταση από Καρδιολόγο
- Ακτινογραφία θώρακος και μελέτη της λειτουργίας των πνευμόνων
- Επιπρόσθετες εξετάσεις (υπέρηχος καρδιάς, σπιρομέτρηση κλπ) σε περίπτωση που απαιτούνται
Οι εξετάσεις αυτές συνήθως γίνονται τη μέρα ή τις ημέρες πριν την προγραμματισμένη επέμβαση, ενώ παράλληλα ο Αναισθησιολόγος που θα είναι υπεύθυνος για την αναισθησία τις εκτιμά και συζητά με την ασθενή την εισαγωγή και έξοδο από την αναισθησία αλλά και τις πιθανές παρενέργειές της. Αντίστοιχα, πριν το χειρουργείο, ο χειρουργός και η ασθενής συζητούν ξανά το πλάνο της επέμβασης και διευκρινίζουν τις τελευταίες λεπτομέρειες.
Προετοιμασία για τη Νοσηλεία και το Χειρουργείο
Ο χρόνος νοσηλείας για μια επέμβαση μαστού ποικίλλει από λίγες ώρες έως μερικές ημέρες, ανάλογα με τον τύπο του χειρουργείου και το αν θα γίνει επέμβαση στους λεμφαδένες της μασχάλης. Σε όλες τις περιπτώσεις όμως, καλό θα είναι να είστε προετοιμασμένη σωστά τόσο για τη χειρουργική επέμβαση όσο και για το διάστημα παραμονής στο Νοσοκομείο.
Οδηγίες προσωπικής φροντίδας: Οι επεμβάσεις του μαστού θεωρούνται «καθαρές», και ως εκ τούτου η πιθανότητα λοίμωξης του χειρουργικού τραύματος από μικρόβια του δέρματος είναι μικρή. Όμως, ειδικά για παράδειγμα στις επεμβάσεις αποκατάστασης μαστού, μια τέτοια επιπλοκή μπορεί να επηρεάσει σημαντικά το αποτέλεσμα, οπότε η προσωπική φροντίδα πριν το χειρουργείο έχει καθοριστική σημασία. Τις ημέρες πριν τη χειρουργική επέμβαση, καλό είναι να χρησιμοποιηθεί στο μπάνιο ένα ήπιο αντισηπτικό διάλυμα, όπως το Octenisan wash, το οποίο εφαρμόζεται στον τράχηλο, τις μασχάλες, τον κορμό και τη βουβωνική χώρα στη διάρκεια του μπάνιου. Το διάλυμα αυτό βοηθά στην εκρίζωση των μικροβίων του δέρματος και δη του σταφυλόκοκκου, μειώνοντας αποδεδειγμένα τα ποσοστά λοιμώξεων του τραύματος. Το βράδυ πριν του χειρουργείο μπορείτε κανονικά να κάνετε το μπάνιο σας και να λουστείτε, χωρίς όμως να εφαρμόσετε κάποια άλλη λοσιόν, αποσμητικό ή κρέμα σώματος μετά το στέγνωμα.
Ενδύματα και προσωπικά είδη: Για τη διάρκεια της νοσηλείας θα χρειαστείτε ρούχα που να φοριούνται εύκολα και να κάνουν την παραμονή σας στο Νοσοκομείο άνετη. Έτσι, ιδανικά, θα πρέπει να φέρετε ένα άνετο ρούχο που να ανοίγει με κουμπιά ή φερμουάρ από την εμπρός μεριά ώστε να είναι εύκολη και άνετη για εσάς η επιθεώρηση του χειρουργικού τραύματος. Παράλληλα, μπορείτε να φέρετε τα δικά σας είδη προσωπικής υγιεινής, άνετες παντόφλες ή σαμπώ, και ετοιμάστε μια μικρή τσάντα με τα προσωπικά σας μικροαντικείμενα (κινητό τηλέφωνο, φορτιστής, ακουστικά κλπ).
Στηθόδεσμο: Μετά από επέμβαση αφαίρεσης ογκιδίου (Ογκεκτομής) θα χρειαστεί να φορέσετε ένα σχετικά σφιχτό αθλητικό στηθόδεσμο ή στηθόδεσμο χωρίς μπανέλα, το οποίο και θα το χρησιμοποιήσετε και την πρώτη εβδομάδα μετά το Χειρουργείο. Αντίστοιχα, σε μεγαλύτερες επεμβάσεις, θα χρειαστείτε ένα ή δύο ειδικά μετεγχειρητικά στηθόδεσμα, τα οποία και θα φοράτε αρχικά όλο το 24ωρο, και τα οποία θα προμηθευτείτε σε συνεννόηση με το Χειρουργό σας.
Η Ημέρα του Χειρουργείου και η Νοσηλεία
Την ημέρα του χειρουργείου θα σας ζητηθεί να παραμείνετε νηστική από την ώρα της έγερσης μέχρι την ώρα της επέμβασης. Η ιατρική ομάδα θα σας έχει δώσεις σαφείς οδηγίες τόσο για το αν και πότε θα πρέπει να πάρετε τη φαρμακευτική αγωγή που πιθανόν να λαμβάνατε στο σπίτι, αλλά και για το τελευταίο σας γεύμα την προηγούμενη ημέρα του χειρουργείου. Πριν την είσοδο στη χειρουργική αίθουσα, το νοσηλευτικό προσωπικό θα σας βοηθήσει να φορέσετε τη ρόμπα του χειρουργείου και να αφαιρέσετε μεταλλικά αντικείμενα από πάνω σας.
Μετά τη χειρουργική επέμβαση, τις πρώτες ώρες θα τις περάσετε στην αίθουσα ανάνηψης και στο κρεβάτι σας. Η υποστηρικτική αγωγή, τα παυσίπονα και τυχόν άλλη φαρμακευτική αγωγή θα χορηγούνται από τη φλεβική οδό, ανάλογα με τις οδηγίες της ιατρικής ομάδας. Περίπου 2-3 ώρες μετά την επέμβαση θα μπορείτε να σηκωθείτε από το κρεβάτι, αρχικά καθιστή και κατόπιν να περπατήσετε στο θάλαμό σας ή να πάτε στο μπάνιο. Συνήθως στην πρώτη έγερση μπορεί να χρειαστείτε βοήθεια από κάποιον οικείο σας ή το νοσηλευτικό προσωπικό. Λίγη ώρα αργότερα θα μπορείτε να ντυθείτε και να φάτε το πρώτο σας γεύμα. Λόγω της αναισθησίας, μπορεί να εμφανιστεί τάση για εμετό, η οποία συνήθως αντιμετωπίζεται φαρμακευτικά.
Στη διάρκεια της νοσηλείας σας, το νοσηλευτικό προσωπικό και η ιατρική ομάδα θα σας καθοδηγήσουν για τα πράγματα στα οποία θα πρέπει να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή, όπως τις κινήσεις που πιθανόν να πρέπει να αποφύγετε ή το πώς να διαχειριστείτε τις παροχετεύσεις που μπορεί να έχουν τοποθετηθεί στο χειρουργείο ώστε να συλλέγουν τα υγρά από το σημείο της επέμβασης.
Εξιτήριο, Ανάρρωση στο Σπίτι και Μετεγχειρητικές Επισκέψεις
Όταν η ιατρική ομάδα κρίνει πως είναι ασφαλές για εσάς, θα λάβετε εξιτήριο από το Νοσοκομείο για το σπίτι. Αυτό μπορεί να είναι μερικές ώρες μετά την επέμβαση ή μετά από νοσηλεία ημερών. Στο εξιτήριο, ο γιατρός σας θα σας δώσει οδηγίες όσον αφορά τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, τα παυσίπονα, το πώς θα διαχειριστείτε το τραύμα σας, και τη δραστηριότητα που θα μπορείτε να έχετε στο σπίτι.
Οι χειρουργικές τομές στις επεμβάσεις μαστού έχουν συνήθως ενδοδερμική (πλαστική) ραφή και είναι καλυμμένες με Steri – Strips(αυτοκόλλητα ράμματα) και γάζα. Ως εκ τούτου, τα ράμματα δεν χρειάζονται αφαίρεση. Για να φροντίσετε το τραύμα σας, 5 μέρες μετά την επέμβαση θα κάνετε την πρώτη αλλαγή, στην οποία αφαιρείτε την αυτοκόλλητη γάζα, καθαρίζετε το τραύμα με φυσιολογικό ορό και γάζα χωρίς να αφαιρέσετε τα αυτοκόλλητα ράμματα, και κατόπιν ξανακαλύπτετε την τομή. Την ίδια διαδικασία αλλαγής θα την εφαρμόζετε κάθε 2 ημέρες. Ανάλογα με την επέμβαση που έχετε κάνει, ο γιατρός θα σας συμβουλεύσει για το πότε μπορείτε να κάνετε μπάνιο και να βρέξετε την τομή.
Συνήθως, συνίσταται να αποφεύγεται η καταπόνηση και η έντονη σωματική δραστηριότητα ιδιαίτερα του άνω άκρου που είναι από τη μεριά του χειρουργείου για την πρώτη εβδομάδα. Κατόπιν, μπορείτε να επιστρέψετε σταδιακά στη δραστηριότητά σας, με ρυθμό που να μην σας προκαλεί δυσφορία ή πόνους. Από την άλλη, συγκεκριμένες κινήσεις – ασκήσεις ωφελούν στην αποκατάσταση μετά από μια επέμβαση μαστού.
Για να προφυλαχθείτε από καταπόνηση του χεριού κατά την επάνοδό σας στο σπίτι μετά από χειρουργική επέμβαση στο μαστό, καλό είναι να έχετε προετοιμάσει το χώρο σας αλλά και τους οικείους σας για την επιστροφή σας. Μπορείτε για παράδειγμα να έχετε φροντίσει το χώρο της κουζίνας, του καθιστικού και του μπάνιου ώστε να έχετε άνετη πρόσβαση σε είδη καθημερινής ανάγκης, ή να έχετε φροντίσει να υπάρχουν βασικά τρόφιμα που μπορεί να χρειαστείτε. Θα χρειαστεί να φοράτε άνετα ρούχα, τα οποία καλό είναι να είναι εύκολα προσβάσιμα.
Τέλος, ο γιατρός σας θα σας ενημερώσει για το πότε θα χρειαστεί να τον επισκεφθείτε για να επιθεωρήσει ξανά το τραύμα σας.
Καλή επιτυχία!